Human respiratory system

on

 

๐Ÿซ Human Respiratory System (เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ) - MahfoozMedicalHealth

๐Ÿซ Human Respiratory System (เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ) – Full Medical Guide

เคฒेเค–เค•: Dr. Mahfooz Ansari | เคธंเคธ्เคฅाเคชเค•: MahfoozMedicalHealth

๐Ÿ“˜ เคชเคฐिเคšเคฏ (Introduction)

เคฎाเคจเคต เคถเคฐीเคฐ เค•ा เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ (Respiratory System) เคเค• เคเคธा เคœीเคตเคจเคฆाเคฏिเคจी เคคंเคค्เคฐ เคนै เคœो เค‘เค•्เคธीเคœเคจ เค•ो เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคชเคนुँเคšाเคจे เค”เคฐ เค•ाเคฐ्เคฌเคจ เคกाเค‡เค‘เค•्เคธाเค‡เคก เค•ो เคฌाเคนเคฐ เคจिเค•ाเคฒเคจे เค•ा เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคा เคนै। เคฏเคน เคคंเคค्เคฐ เคจिเคฐंเคคเคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคा เคฐเคนเคคा เคนै เคคाเค•ि เคนเคฐ เค•ोเคถिเค•ा เคคเค• เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคŠเคฐ्เคœा เคชเคนुँเคš เคธเค•े।

เคถ्เคตเคธเคจ เค•ी เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा เค•ेเคตเคฒ เคธाँเคธ เคฒेเคจा เค”เคฐ เค›ोเคก़เคจा เคจเคนीं เคนै, เคฌเคฒ्เค•ि เค‡เคธเคฎें เค•เคˆ เค…ंเค—ों เค•ी เคธเค•्เคฐिเคฏ เคญाเค—ीเคฆाเคฐी เคนोเคคी เคนै। เค‡เคธ เคฒेเค– เคฎें เคนเคฎ เค‡เคธ เคช्เคฐเคฃाเคฒी เค•ी เคธंเคฐเคšเคจा, เค•ाเคฐ्เคฏ, เคฐोเค—, เค‰เคชเคšाเคฐ, เคชเคฐीเค•्เคทเคฃ เค”เคฐ เค†เคนाเคฐ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคธเคญी เคœाเคจเค•ाเคฐी เคฆेंเค—े।

๐Ÿง  เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ เค•ी เคธंเคฐเคšเคจा (Structure of Respiratory System)

1. เคŠเคชเคฐी เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ (Upper Respiratory Tract)

  • เคจाเค• (Nose): เคนเคตा เค•ो เคซिเคฒ्เคŸเคฐ เค•เคฐเคคा เคนै, เค—เคฐ्เคฎ เค”เคฐ เคจเคฎ เคฌเคจाเคคा เคนै।
  • เคจेเคœเคฒ เค•ैเคตिเคŸी: เคงूเคฒ, เค•ीเคŸाเคฃु เค”เคฐ เคเคฒเคฐ्เคœी เค•ाเคฐเค•ों เค•ो เคฐोเค•เคคा เคนै।
  • เคซैเคฐिंเค•्เคธ (Pharynx): เคจाเค• เค”เคฐ เคฎुंเคน เคธे เคŸ्เคฐेเค•िเคฏा เค•ी เค“เคฐ เคนเคตा เคฒे เคœाเคคा เคนै।
  • เคฒैเคฐिंเค•्เคธ (Larynx): เค†เคตाเคœ़ เคจिเค•ाเคฒเคจे เคตाเคฒा เค…ंเค—, เคนเคตा เค•ो เคŸ्เคฐेเค•िเคฏा เคคเค• เคชเคนुँเคšाเคคा เคนै।

2. เคจिเคšเคฒा เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ (Lower Respiratory Tract)

  • เคŸ्เคฐेเค•िเคฏा (Trachea): เคนเคตा เค•ो เคซेเคซเคก़ों เคคเค• เคฒे เคœाเคจे เคตाเคฒा เคฎुเค–्เคฏ เคฎाเคฐ्เค—।
  • เคฌ्เคฐोंเค•ाเคˆ (Bronchi): เคŸ्เคฐेเค•िเคฏा เคธे เคฆो เคถाเค–ाเคं เคœो เคซेเคซเคก़ों เค•े เค…ंเคฆเคฐ เคœाเคคी เคนैं।
  • เคฌ्เคฐोंเค•िเคฏोเคฒी (Bronchioles): เคฌ्เคฐोंเค•ाเคˆ เค•ी เค›ोเคŸी เคถाเค–ाเคं เคœो เคเคฒ्เคตिเคฏोเคฒाเคˆ เคธे เคœुเคก़เคคी เคนैं।
  • เคเคฒ्เคตिเคฏोเคฒाเคˆ (Alveoli): เคธूเค•्เคท्เคฎ เคตाเคฏु เคฅैเคฒिเคฏां เคœเคนाँ เค—ैเคธों เค•ा เค†เคฆाเคจ-เคช्เคฐเคฆाเคจ เคนोเคคा เคนै।
  • เคซेเคซเคก़े (Lungs): เคฎुเค–्เคฏ เค…ंเค— เคœเคนाँ เค‘เค•्เคธीเคœเคจ เค”เคฐ CO₂ เค•ा เคเค•्เคธเคšेंเคœ เคนोเคคा เคนै।
  • เคกाเคฏाเคซ्เคฐाเคฎ (Diaphragm): เคธांเคธ เคฒेเคจे เค”เคฐ เค›ोเคก़เคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเคคा เค•เคฐเคคा เคนै।

๐Ÿ”„ เคถ्เคตเคธเคจ เค•ी เคช्เคฐเค•्เคฐिเคฏा (Process of Breathing)

1. เค‡เคจเคนेเคฒेเคถเคจ (Inhalation – เคช्เคฐเคถ्เคตเคธเคจ): เคนเคตा เคจाเค•/เคฎुंเคน เคธे เคช्เคฐเคตेเคถ เค•เคฐ เคŸ्เคฐेเค•िเคฏा, เคฌ्เคฐोंเค•ाเคˆ, เคฌ्เคฐोंเค•िเคฏोเคฒ्เคธ เคนोเคคे เคนुเค เคเคฒ्เคตिเคฏोเคฒाเคˆ เคคเค• เคชเคนुँเคšเคคी เคนै।

2. เคเค•्เคธเคนेเคฒेเคถเคจ (Exhalation – เค‰เคถ्เคตเคธเคจ): เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคฌเคจी CO₂ เคเคฒ्เคตिเคฏोเคฒाเคˆ เคธे เคฌाเคนเคฐ เคœाเคคी เคนै।

๐Ÿฉบ เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฐोเค— (Common Respiratory Diseases)

  • Asthma: เคธाँเคธ เคซूเคฒเคจा, เค–ांเคธी, เคเคฒเคฐ्เคœी เคธे เคนोเคคा เคนै।
  • COPD: เคงूเคฎ्เคฐเคชाเคจ เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคซेเคซเคก़ों เค•ी เค•्เคฐॉเคจिเค• เคฌीเคฎाเคฐी।
  • Bronchitis: เค—ाเคข़ी เค–ांเคธी เค”เคฐ เคฌเคฒเค—เคฎ, เคตाเคฏเคฐเคฒ/เคฌैเค•्เคŸीเคฐिเคฏเคฒ เค•ाเคฐเคฃ।
  • Pneumonia: เคคेเคœ เคฌुเค–ाเคฐ, เคธीเคจे เคฎें เคฆเคฐ्เคฆ, เคธांเคธ เค•ी เคคเค•เคฒीเคซ।
  • Tuberculosis (TB): เค–ांเคธी เคฎें เค–ूเคจ, เคตเคœเคจ เค˜เคŸเคจा, เคฌुเค–ाเคฐ।
  • COVID-19: เคตाเคฏเคฐเคธ เคœเคจिเคค เคฐोเค— – เค–ांเคธी, เคฌुเค–ाเคฐ, เคฅเค•ाเคจ।

๐Ÿ’Š เค‰เคชเคšाเคฐ (Treatment Guide – Dose + Duration)

เคฐोเค—เคฆเคตाเคกोเคœเค…เคตเคงि
AsthmaSalbutamol Inhaler2 puffsSOS
COPDTiotropium1 puff/day3-6 เคฎเคนीเคจे
PneumoniaAzithromycin 500 mgOD5 เคฆिเคจ
TBAKT-4 KitAs per weight6 เคฎเคนीเคจे
COVIDParacetamol, Vit CSOS5–10 เคฆिเคจ

๐Ÿ’Š เคธเคนाเคฏเค• เคฆเคตाเคं (Supportive Medicines)

  • Levocetirizine 5mg – เคเคฒเคฐ्เคœी เค•े เคฒिเค
  • Montelukast + Levocetirizine – เคฐाเคค เค•ी เค–ांเคธी
  • Ambroxol Syrup – เคฌเคฒเค—เคฎ เคชเคคเคฒा เค•เคฐเคจे
  • Vitamin C + Zinc – เคฐोเค— เคช्เคฐเคคिเคฐोเคงเค• เค•्เคทเคฎเคคा
  • Paracetamol – เคฌुเค–ाเคฐ เค•े เคฒिเค

๐Ÿ”ฌ เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคœांเคš (Important Pathology Tests)

  • CBC – Infection เค•ा เคธ्เคคเคฐ เคœाเคจเคจे เคนेเคคु
  • Chest X-ray – Lungs เค•ी เคธ्เคฅिเคคि เคฆेเค–เคจे
  • Sputum AFB – TB เค•ी เคชुเคท्เคŸि
  • RT-PCR – COVID เคœांเคš
  • PFT – เค…เคธ्เคฅเคฎा/COPD เค•े เคฒिเค

๐Ÿฅ— เค†เคนाเคฐ เค”เคฐ เคชเคฐเคนेเคœ (Diet & Lifestyle)

เค•्เคฏा เคฒें ✅: เคนเคฒ्เคฆी เคตाเคฒा เคฆूเคง, เคคुเคฒเคธी, เค…เคฆเคฐเค•, เคจींเคฌू, เค—ुเคจเค—ुเคจा เคชाเคจी
เค•्เคฏा เคจ เคฒें ❌: เค ंเคกा เคชाเคจी, เคงूเคฎ्เคฐเคชाเคจ, เคถเคฐाเคฌ, เคงूเคฒ, เค•ोเคฒ्เคก เคก्เคฐिंเค•्เคธ

๐Ÿงผ เคฌเคšाเคต เค•े เค‰เคชाเคฏ (Prevention Tips)

  • เคฎाเคธ्เค• เคชเคนเคจें
  • เคงूเคฎ्เคฐเคชाเคจ เคธे เคฌเคšें
  • เคŸीเค•ाเค•เคฐเคฃ เค•เคฐเคตाเคं
  • เคธाเคซ-เคธเคซाเคˆ เคฐเค–ें
  • เคช्เคฐเคฆूเคทเคฃ เคธे เคฌเคšें

๐Ÿ“š เคจिเคท्เค•เคฐ्เคท (Conclusion)

เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ เคนเคฎाเคฐे เคœीเคตเคจ เค•ी เค†เคงाเคฐเคถिเคฒा เคนै। เคซेเคซเคก़ों เค•ा เคง्เคฏाเคจ เคฐเค–ें, เคจिเคฏเคฎिเคค เคœांเคš เค•เคฐเคตाเคं เค”เคฐ เคเคฒเคฐ्เคœी เคฏा เคงूเคฎ्เคฐเคชाเคจ เคธे เคฆूเคฐ เคฐเคนें। เคธเคนी เคœीเคตเคจเคถैเคฒी เค…เคชเคจाเค•เคฐ เคนเคฎ เค…เคชเคจे เคถ्เคตเคธเคจ เคคंเคค्เคฐ เค•ो เคธ्เคตเคธ्เคฅ เคฐเค– เคธเค•เคคे เคนैं।

เคฒेเค–เค•: Dr. Mahfooz Ansari
เคฌ्เคฐांเคก: MahfoozMedicalHealth

Comments

Post a Comment